Er bestaan geen tegenstellingen

Misschien herken je het: momenten waarop je je warm en open voelt, alsof liefde vanzelf stroomt. En ook de momenten waarop er angst is, boosheid of een gevoel van afsluiten. Het kan dan lijken alsof er twee verschillende krachten in je leven zijn: een deel dat open is en een deel dat zich terugtrekt. In spirituele taal wordt dat vaak liefde tegenover angst genoemd.. of ego tegenover je ware Zelf.. of de mind tegenover bewustzijn. Maar wat als die scheiding eigenlijk helemaal niet bestaat?

Veel tradities zetten angst tegenover liefde.. en we moeten telkens kiezen om terug te keren naar liefde. Het klinkt logisch en herkenbaar, maar er sluipt iets subtiels in mee: het idee dat angst, haat, pijn of verkramping níét liefde zijn. Alsof er twee krachten bestaan die elkaar bevechten.

Toch laat de directe ervaring zien dat die scheiding niet klopt. Er is niets dat werkelijk buiten liefde valt. Ook angst, haat, lijden, oorlog, moord en vernietiging.. hoe rauw en pijnlijk ze ook zijn.. komen voort uit dezelfde bron. Het is geen liefde naast iets anders. Het is altijd liefde zelf, die zich op verschillende manieren uitdrukt: soms stromend en open, soms verkrampt en in vergetelheid. Dat maakt de pijn of de verantwoordelijkheid niet kleiner.. en het is natuurlijk nooit een vrijbrief.. maar het laat wel zien dat zelfs in de meest verwoestende vormen geen tweede kracht schuilgaat.

Ik weet dat dit perspectief radicaal is. Voor het menselijke hart is er in zulke gebeurtenissen vaak geen spoor van liefde te vinden.. en dat hoeft ook niet. Het erkennen van pijn, trauma en de noodzaak van begrenzing blijft even wezenlijk. Wat ik hier beschrijf, gaat niet over wat iemand is overkomen, dat intens pijnlijk en verwoestend kan zijn, maar over dat wat alles draagt.. ook het donker, ook de pijn die er mag zijn.

Het raakt mij steeds dieper te zien dat werkelijk niets buiten liefde valt. En tegelijk herken ik hoe ik zelf nog geregeld zit in die oude beweging van verzet. Zolang we blijven denken in tegenstellingen, herhalen de patronen zich eindeloos: haat roept haat op, verzet wekt nieuw verzet en oordeel blijft oordeel voeden. Zodra een verkramping wordt herkend als liefde in vergetelheid, opent er vanzelf ruimte. Dan hoeft verkramping niet te ontkrampen, pijn niet te verdwijnen, angst niet opgelost. Soms ontspant het vanzelf, maar dat is nooit het doel. Het enige wat werkelijk nodig is, is te zien dat ook dit niets anders is dan liefde.. de aard van bewustzijn zelf.

En vanuit dat zien verschijnt een andere beweging. Niet geboren uit strijd, maar uit helderheid en compassie. Soms toont liefde zich als een duidelijke grens, soms als zachtheid en zorg, soms als eerlijkheid die iets verborgen naar het licht brengt, soms als de moed om pijn te dragen zonder weg te kijken, soms als een onverwachte lach die spanning doorbreekt en soms juist als stilte waarin niets gezegd hoeft te worden. Niet vanuit angst of verzet, maar als vanzelfsprekende stroom van dezelfde bron. Liefde die zichzelf koestert, ook in de vormen die we misschien het minst als liefde herkennen.

Wie dieper kijkt, ziet dat elke verkramping een poort kan zijn. Achter boosheid kan kracht verscholen liggen. Achter verdriet zachtheid. Achter angst wijsheid. Het zijn geen vergissingen, maar bedekte kwaliteiten van Zijn die opnieuw herinnerd willen worden.

Zo wordt duidelijk dat werkelijke actie niet voortkomt uit oordeel, maar uit aanwezigheid. Zelfs het donkerste donker, de pijnlijkste uitdrukkingen van mens-zijn, worden dan zichtbaar als liefde die zichzelf vergeten is. Vanuit dat zien kan een antwoord ontstaan dat niet strijdt tegen de duisternis, maar licht belichaamt midden in die duisternis.. soms krachtig en grensstellend, soms zacht en troostend, soms stil en eenvoudig menselijk. Zelfs in onze tranen, in falen en verdwalen is niets afgescheiden van deze liefde.

En misschien is dat wel de grootste bevrijding: te herkennen dat er nooit twee krachten waren. Er is geen angst tegenover liefde, geen ego tegenover Zelf, geen mind tegenover bewustzijn. Er is niets dat naast liefde bestaat. Er is alleen liefde, die zich soms vrij en helder laat zien en soms in vergetelheid verschijnt. En juist die herkenning opent de mogelijkheid om in de wereld te staan zonder verzet, zonder oordeel.. en toch vol vuur, vol toewijding, vol compassie.

Liefdevolle groet,

Susanne